Chuyên đề sóng cơ và sóng âm là tài liệu quan trọng chương sóng cơ học thuộc chương trình vật lý lớp 12. Các em cần học tốt chuyên đề này bởi kiến thức sóng cơ học sẽ xuất hiện trong đề thi tốt nghiệp THPT, cao đẳng và đại học. Trong phạm vi bài viết Chuyên đề sóng cơ và sóng âm sẽ giới thiệu chi tiết cơ sở lý thuyết, bài tập minh họa, bài tập vận dụng và bài tập sóng cơ nâng cao.
Ví dụ 1: Một người quan sát trên mặt hồ thấy khoảng cách giữa hai đỉnh sóng liên tiếp
bằng 90 cm và có 7 đỉnh sóng liên tiếp qua trước mặt anh ta trong 9 s. Tính tốc độ
truyền sóng trên mặt nước.
Ví dụ 2: Trên mặt một chất lỏng có một sóng cơ, người ta quan sát được khoảng cách giữa 15 đỉnh sóng liên tiếp là 3,5 m và thời gian sóng truyền được khoảng cách đó là 7 s. Xác định bước sóng, chu kì, tần số và tốc độ của sóng đó.
Ví dụ 3: Tại một điểm trên mặt một chất lỏng có một nguồn dao động với tần số 120 Hz tạo ra sóng ổn định trên mặt chất lỏng. Xét 5 gợn lồi liên tiếp trên một phương truyền sóng ở về một phía so với nguồn, gợn thứ nhất cách gợn thứ năm là 0,5 m. Tính tốc độ truyền sóng trên mặt chất lỏng.
Ví dụ 4: Vận tốc truyền âm trong không khí là 340 m/s, khoảng cách giữa hai điểm
gần nhau nhất trên cùng một phương truyền sóng dao động ngược pha nhau là 0,85 m.
Tần số âm là bao nhiêu ?
Ví dụ 5: Một mũi nhọn S gắn vào đầu của một lá thép nằm ngang và chạm vào mặt
nước. Khi đầu lá thép dao động theo phương thẳng đứng với tần số 100 Hz, S tạo trên
nước một sóng có biên độ A = 0,5 cm. Biết khoảng cách giữa 9 gợn lồi liên tiếp là 4 cm.
Tính tốc độ truyền sóng trên mặt nước ?
Ví dụ 6: Một mũi nhọn S được gắn vào đầu một lá thép nằm ngang và chạm nhẹ vào mặt nước. Khi lá thép dao động với tần số f = 120 Hz tạo ra trên mặt nước một sóng có biên độ 0,6 cm. Biết khoảng cách giữa 9 gợn lồi liên tiếp là 4 cm. Viết phương trình sóng của phần tử tại điểm M trên mặt nước cách S khoảng 12 cm. Chọn gốc thời gian lúc mũi nhọn chạm vào mặt thoáng và đi xuống, chiều dương hướng lên.
Ví dụ 1: Một người quan sát trên mặt hồ thấy khoảng cách giữa hai đỉnh sóng liên tiếp
bằng 90 cm và có 7 đỉnh sóng liên tiếp qua trước mặt anh ta trong 9 s. Tính tốc độ
truyền sóng trên mặt nước.
Ví dụ 2: Trên mặt một chất lỏng có một sóng cơ, người ta quan sát được khoảng cách giữa 15 đỉnh sóng liên tiếp là 3,5 m và thời gian sóng truyền được khoảng cách đó là 7 s. Xác định bước sóng, chu kì, tần số và tốc độ của sóng đó.
Ví dụ 3: Tại một điểm trên mặt một chất lỏng có một nguồn dao động với tần số 120 Hz tạo ra sóng ổn định trên mặt chất lỏng. Xét 5 gợn lồi liên tiếp trên một phương truyền sóng ở về một phía so với nguồn, gợn thứ nhất cách gợn thứ năm là 0,5 m. Tính tốc độ truyền sóng trên mặt chất lỏng.
Ví dụ 4: Vận tốc truyền âm trong không khí là 340 m/s, khoảng cách giữa hai điểm
gần nhau nhất trên cùng một phương truyền sóng dao động ngược pha nhau là 0,85 m.
Tần số âm là bao nhiêu ?
Ví dụ 5: Một mũi nhọn S gắn vào đầu của một lá thép nằm ngang và chạm vào mặt
nước. Khi đầu lá thép dao động theo phương thẳng đứng với tần số 100 Hz, S tạo trên
nước một sóng có biên độ A = 0,5 cm. Biết khoảng cách giữa 9 gợn lồi liên tiếp là 4 cm.
Tính tốc độ truyền sóng trên mặt nước ?
Ví dụ 6: Một mũi nhọn S được gắn vào đầu một lá thép nằm ngang và chạm nhẹ vào mặt nước. Khi lá thép dao động với tần số f = 120 Hz tạo ra trên mặt nước một sóng có biên độ 0,6 cm. Biết khoảng cách giữa 9 gợn lồi liên tiếp là 4 cm. Viết phương trình sóng của phần tử tại điểm M trên mặt nước cách S khoảng 12 cm. Chọn gốc thời gian lúc mũi nhọn chạm vào mặt thoáng và đi xuống, chiều dương hướng lên.