Câu 1 (trang 114 SGK Ngữ văn 11 tập 1):
Tình huống truyện độc đáo:
- Tình huống: Cuộc kì ngộ giữa Huấn Cao và viên quản ngục trong hoàn cảnh hết sức đặc biệt.
- Tác dụng: làm nổi bật kịch tính của truyện và tính cách của các nhân vật: các nhân vật là tri kỉ trên phương diện văn hóa cái đẹp nhưng lại là thù địch trên phương diện xã hội.
Câu 2 (trang 114 SGK Ngữ văn 11 tập 1):
Vẻ đẹp của nhân vật Huấn Cao:
- Là người nghệ sĩ thư pháp tài năng.
- Khí phách anh hùng, coi thường cường quyền và vật chất.
- Thiên lương trong sáng, tốt đẹp.
- Quan niệm của Nguyễn Tuân về cái đẹp:
+ Tiếp cận con người dưới góc độ tài hoa nghệ sĩ.
+ Người có cái đẹp là người tài năng và có thiên lương trong sáng.
+ Cái đẹp có khả năng thanh lọc cuộc sống, cảm hóa cái xấu, cái ác.
Câu 3 (trang 114 SGK Ngữ văn 11 tập 1):
Nhân vật quản ngục:
- Quản ngục cũng là một người có thiên lương.
- Biết yêu quý và trân trọng cái đẹp, biết cúi đầu trước cái đẹp.
=> Đó là điều đáng trân trọng giữa môi trường tù ngục đầy rẫy tàn nhẫn, lừa lọc, ti tiện.
Câu 4 (trang 114 SGK Ngữ văn 11 tập 1):
Cảnh cho chữ là “một cảnh tượng xưa nay chưa từng có” vì:
- Việc cho chữ là một việc thanh cao, một sáng tạo nghệ thuật.
- Không gian: buồng giam chật hẹp, tối tăm, tường đầy mạng nhện, đất bừa bãi phân chuột phân gián: cái đẹp được sáng tạo giữa chốn hôi hám, thiên lương tỏa sáng ngay nơi cái ác ngự trị.
- Thời gian: trước khi Huấn Cao bị hành quyết.
- Người nghệ sĩ: say mê tô từng nét chữ là một tử tù trong cảnh cổ đeo gông, chân vướng xiềng và chỉ sớm mai sẽ bị hành quyết.
- Ngục quan: vái lạy tù nhân.
Câu 5 (trang 114 SGK Ngữ văn 11 tập 1):
Nghệ thuật đặc sắc trong tác phẩm:
- Nghệ thuật dựng người, dựng cảnh điêu luyện.
- Giọng văn đĩnh đạc, đường hoàng, sang trọng, nghệ thuật đối lập.
- Ngôn ngữ góc cạnh, gợi cảm và giàu chất tạo hình.
- Gợi không khí cổ kính, trang nghiêm và màu sắc bi tráng.
Tình huống truyện độc đáo:
- Tình huống: Cuộc kì ngộ giữa Huấn Cao và viên quản ngục trong hoàn cảnh hết sức đặc biệt.
- Tác dụng: làm nổi bật kịch tính của truyện và tính cách của các nhân vật: các nhân vật là tri kỉ trên phương diện văn hóa cái đẹp nhưng lại là thù địch trên phương diện xã hội.
Câu 2 (trang 114 SGK Ngữ văn 11 tập 1):
Vẻ đẹp của nhân vật Huấn Cao:
- Là người nghệ sĩ thư pháp tài năng.
- Khí phách anh hùng, coi thường cường quyền và vật chất.
- Thiên lương trong sáng, tốt đẹp.
- Quan niệm của Nguyễn Tuân về cái đẹp:
+ Tiếp cận con người dưới góc độ tài hoa nghệ sĩ.
+ Người có cái đẹp là người tài năng và có thiên lương trong sáng.
+ Cái đẹp có khả năng thanh lọc cuộc sống, cảm hóa cái xấu, cái ác.
Câu 3 (trang 114 SGK Ngữ văn 11 tập 1):
Nhân vật quản ngục:
- Quản ngục cũng là một người có thiên lương.
- Biết yêu quý và trân trọng cái đẹp, biết cúi đầu trước cái đẹp.
=> Đó là điều đáng trân trọng giữa môi trường tù ngục đầy rẫy tàn nhẫn, lừa lọc, ti tiện.
Câu 4 (trang 114 SGK Ngữ văn 11 tập 1):
Cảnh cho chữ là “một cảnh tượng xưa nay chưa từng có” vì:
- Việc cho chữ là một việc thanh cao, một sáng tạo nghệ thuật.
- Không gian: buồng giam chật hẹp, tối tăm, tường đầy mạng nhện, đất bừa bãi phân chuột phân gián: cái đẹp được sáng tạo giữa chốn hôi hám, thiên lương tỏa sáng ngay nơi cái ác ngự trị.
- Thời gian: trước khi Huấn Cao bị hành quyết.
- Người nghệ sĩ: say mê tô từng nét chữ là một tử tù trong cảnh cổ đeo gông, chân vướng xiềng và chỉ sớm mai sẽ bị hành quyết.
- Ngục quan: vái lạy tù nhân.
Câu 5 (trang 114 SGK Ngữ văn 11 tập 1):
Nghệ thuật đặc sắc trong tác phẩm:
- Nghệ thuật dựng người, dựng cảnh điêu luyện.
- Giọng văn đĩnh đạc, đường hoàng, sang trọng, nghệ thuật đối lập.
- Ngôn ngữ góc cạnh, gợi cảm và giàu chất tạo hình.
- Gợi không khí cổ kính, trang nghiêm và màu sắc bi tráng.