1. Lý thuyết
- Để sử dụng hàm ý, cần có hai điều kiện sau đây:
+ Người nói (người viết) có ý thức đưa hàm ý vào câu nói.
+ Người nghe (người đọc) có năng lực giải đoán hàm ý.
2. Ví dụ
Tí đi chơi về muộn, mẹ ngồi ở nhà đã thủ sẵn cây roi:
- Con có biết bây giờ mấy giờ rồi không?
Tí mếu máo:
- Con xin lỗi mẹ! Lần sua con sẽ về sớm hơn!
=> Câu chứa hàm ý: Con có biết bây giờ mấy giờ rồi không?
- Câu trên có hàm ý: “Sao con về muộn thế”.
- Bạn Tí vừa nghe đã hiểu ngay vì bạn là người trong hoàn cảnh nên có năng lực giải đóan được hàm ý ấy. Nếu bạn Tí không có trong ngữ cảnh này thì bạn sẽ không giải được hàm ý trên.
- Để sử dụng hàm ý, cần có hai điều kiện sau đây:
+ Người nói (người viết) có ý thức đưa hàm ý vào câu nói.
+ Người nghe (người đọc) có năng lực giải đoán hàm ý.
2. Ví dụ
Tí đi chơi về muộn, mẹ ngồi ở nhà đã thủ sẵn cây roi:
- Con có biết bây giờ mấy giờ rồi không?
Tí mếu máo:
- Con xin lỗi mẹ! Lần sua con sẽ về sớm hơn!
=> Câu chứa hàm ý: Con có biết bây giờ mấy giờ rồi không?
- Câu trên có hàm ý: “Sao con về muộn thế”.
- Bạn Tí vừa nghe đã hiểu ngay vì bạn là người trong hoàn cảnh nên có năng lực giải đóan được hàm ý ấy. Nếu bạn Tí không có trong ngữ cảnh này thì bạn sẽ không giải được hàm ý trên.