HL.5. Axetilen

Học Lớp

Administrator
Thành viên BQT
- Công thức phân tử: C2H2
- Phân tử khối: 26

I. TÍNH CHẤT VẬT LÍ
- Là chất khí, không màu, không mùi, nhẹ hơn không khí (d = \(\frac{26}{29}\))
- Ít tan trong nước
II. CẤU TẠO PHÂN TỬ
- Công thức cấu tạo của axetilen: $H-C\equiv C-H$
- Viết gọn: $HC\equiv CH$
- Đặc điểm:
+ Có 1 liên kết ba giữa 2 nguyên tử cacbon
+ Trong liên kết ba có 2 liên kết kém bền, dễ bị đứt lần lượt trong phản ứng hóa học
III. TÍNH CHẤT HÓA HỌC
1. Tác dụng với oxi:
- Khi đốt trong không khí, axetilen cháy với ngọn lửa sáng, tỏa nhiều nhiệt
2C2H2 + 5O2 $\xrightarrow{{{t}^{o}}}$ 4CO2 + 2H2O
- Hỗn hợp gồm C2H2 và O2 theo tỉ lệ 2 : 5 là hỗn hợp nổ rất mạnh
2. Tác dụng với dung dịch brom:
- Ở điều kiện thích hợp, axetilen có phản ứng cộng với brom trong dung dịch
HC≡CH + Br2 → Br-CH=CH-Br (đibrometilen)
- Sản phẩm sinh ra có liên kết đôi trong phân tử nên có thể cộng tiếp với 1 phân tử Br2 nữa
HC≡CH + Br2 → Br2CH-CHBr2 (tetrabrometan)
- Nếu nước brom lấy dư và axetilen phản ứng hết thì viết:
HC≡CH + 2Br2 → Br2CH-CHBr2
- Trong điều kiện thích hợp, axetilen còn tham gia phản ứng cộng với nhiều chất khác như H2, Cl2...
HC≡CH + H2 → CH2=CH2
HC≡CH + 2H2 → CH3-CH3
IV. ĐIỂU CHẾ
1. Trong phòng thí nghiệm và trong công nghiệp, cho canxi cacbua phản ứng với nước
CaC2 + 2H2O → Ca(OH)2 + C2H2
2. Phương pháp hiện đại để điều chế axetilen hiện nay là nhiệt phân metan ở nhiệt độ cao, sau đó làm lạnh nhanh
2CH4 $\xrightarrow[lam\,lanh\,nhanh]{{{1500}^{o}}C}$ C2H2 + 3H2
V. ỨNG DỤNG
- Sản xuất nhựa PVC, cao su
- Axetilen dùng làm nhiên liệu trong đèn xì oxi-axetilen dể hàn, cắt kim loại.
- Sản xuất axit axetic, rượu etylic