Đề bài
Áp dụng quy tắc II, hãy tìm các điểm cực trị của hàm số sau:
a) \(y{\rm{ }} = {\rm{ }}{x^4} - {\rm{ }}2{x^2} + {\rm{ }}1\) ;
b) \( y = sin2x – x\);
c) \(y = sinx + cosx\);
d) \(y{\rm{ }} = {\rm{ }}{x^5}-{\rm{ }}{x^3}-{\rm{ }}2x{\rm{ }} + {\rm{ }}1\).
\(y'{\rm{ }} = 4{x^3}-{\rm{ }}4x{\rm{ }} = {\rm{ }}4x({x^2} - {\rm{ }}1)\) ;
\(y' = 0\) \(⇔ 4x(\)\(x^2\)\( - 1) = 0 ⇔ x = 0, x = \pm 1\).
\( y'' = 12x^2-4\).
\(y''(0) = -4 < 0\) nên hàm số đạt cực đại tại \(x = 0\),
\(y\)CĐ = \( y(0) = 1\).
\(y''(\pm 1) = 8 > 0\) nên hàm số đạt cực tiểu tại \(x = \pm1\),
\(y\)CT = \(y(\pm1)\) = 0.
b) TXĐ: D = R.
\(y' = 2cos2x - 1\) ;
\(y'=0\Leftrightarrow cos2x=\frac{1}{2}\Leftrightarrow 2x=\pm \frac{\pi }{3}+k2\pi\)
\(\Leftrightarrow x=\pm \frac{\pi }{6}+k\pi .\)
\(y'' = -4sin2x\) .
\(y''\left ( \frac{\pi }{6} +k\pi \right )=-4sin\left ( \frac{\pi }{3} +k2\pi \right )=-2\sqrt{3}<0\) nên hàm số đạt cực đại tại các điểm \(x = \frac{\pi }{6}+ kπ\),
\(y\)CĐ = \( sin(\frac{\pi }{3}+ k2π) - \frac{\pi }{6} - kπ\) = \(\frac{\sqrt{3}}{2}-\frac{\pi }{6}- kπ\) , \(k ∈\mathbb Z\).
\(y''\left ( -\frac{\pi }{6} +k\pi \right )=-4sin\left (- \frac{\pi }{3} +k2\pi \right )=2\sqrt{3}>0\) nên hàm số đạt cực tiểu tại các điểm \(x =-\frac{\pi }{6}+ kπ\),
\(y\)CT = \(sin(-\frac{\pi }{3}+ k2π) + \frac{\pi }{6} - kπ\) =\(-\frac{\sqrt{3}}{2}+\frac{\pi }{6} - kπ\) , \(k ∈\mathbb Z\).
c) TXĐ: D = R.
\(y = sinx + cosx = \sqrt{2}sin\left (x+\frac{\pi }{4} \right )\);
\( y' =\sqrt{2}cos\left (x+\frac{\pi }{4} \right )\) ;
\(y'=0\Leftrightarrow cos\left (x+\frac{\pi }{4} \right )=0\Leftrightarrow\)\(x+\frac{\pi }{4} =\frac{\pi }{2}+k\pi \Leftrightarrow x=\frac{\pi }{4}+k\pi .\)
\(y''=-\sqrt{2}sin\left ( x+\frac{\pi }{4} \right ).\)
\(y''\left ( \frac{\pi }{4} +k\pi \right )=-\sqrt{2}sin\left ( \frac{\pi }{4}+k\pi +\frac{\pi }{4} \right )\)
\(=-\sqrt{2}sin\left ( \frac{\pi }{2} +k\pi \right )\)
\(=\left\{ \matrix{
- \sqrt 2 \text{ nếu k chẵn} \hfill \cr
\sqrt 2 \text{ nếu k lẻ} \hfill \cr} \right.\)
Do đó hàm số đạt cực đại tại các điểm \(x=\frac{\pi }{4}+k2\pi\),
đạt cực tiểu tại các điểm \(x=\frac{\pi }{4}+(2k+1)\pi (k\in \mathbb{Z}).\)
d) TXĐ: D = R.
\(y'{\rm{ }} = {\rm{ }}5{x^4} - {\rm{ }}3{x^2} - {\rm{ }}2{\rm{ }} = {\rm{ }}({x^2} - {\rm{ }}1)(5{x^2} + {\rm{ }}2)\); \(y'{\rm{ }} = {\rm{ }}0 \Leftrightarrow {x^{2}} - {\rm{ }}1{\rm{ }} = {\rm{ }}0 \Leftrightarrow {\rm{ }}x{\rm{ }} = \pm 1\).
\(y''{\rm{ }} = {\rm{ }}20{x^{3}} - {\rm{ }}6x\).
\(y''(1) = 14 > 0\) nên hàm số đạt cực tiểu tại \(x = 1\),
\(y\)CT = \( y(1) = -1\).
\(y''(-1) = -14 < 0\) hàm số đạt cực đại tại \(x = -1\),
\(y\)CĐ = \(y(-1) = 3\).
Áp dụng quy tắc II, hãy tìm các điểm cực trị của hàm số sau:
a) \(y{\rm{ }} = {\rm{ }}{x^4} - {\rm{ }}2{x^2} + {\rm{ }}1\) ;
b) \( y = sin2x – x\);
c) \(y = sinx + cosx\);
d) \(y{\rm{ }} = {\rm{ }}{x^5}-{\rm{ }}{x^3}-{\rm{ }}2x{\rm{ }} + {\rm{ }}1\).
HL Giải
a) TXĐ: D = R.\(y'{\rm{ }} = 4{x^3}-{\rm{ }}4x{\rm{ }} = {\rm{ }}4x({x^2} - {\rm{ }}1)\) ;
\(y' = 0\) \(⇔ 4x(\)\(x^2\)\( - 1) = 0 ⇔ x = 0, x = \pm 1\).
\( y'' = 12x^2-4\).
\(y''(0) = -4 < 0\) nên hàm số đạt cực đại tại \(x = 0\),
\(y\)CĐ = \( y(0) = 1\).
\(y''(\pm 1) = 8 > 0\) nên hàm số đạt cực tiểu tại \(x = \pm1\),
\(y\)CT = \(y(\pm1)\) = 0.
b) TXĐ: D = R.
\(y' = 2cos2x - 1\) ;
\(y'=0\Leftrightarrow cos2x=\frac{1}{2}\Leftrightarrow 2x=\pm \frac{\pi }{3}+k2\pi\)
\(\Leftrightarrow x=\pm \frac{\pi }{6}+k\pi .\)
\(y'' = -4sin2x\) .
\(y''\left ( \frac{\pi }{6} +k\pi \right )=-4sin\left ( \frac{\pi }{3} +k2\pi \right )=-2\sqrt{3}<0\) nên hàm số đạt cực đại tại các điểm \(x = \frac{\pi }{6}+ kπ\),
\(y\)CĐ = \( sin(\frac{\pi }{3}+ k2π) - \frac{\pi }{6} - kπ\) = \(\frac{\sqrt{3}}{2}-\frac{\pi }{6}- kπ\) , \(k ∈\mathbb Z\).
\(y''\left ( -\frac{\pi }{6} +k\pi \right )=-4sin\left (- \frac{\pi }{3} +k2\pi \right )=2\sqrt{3}>0\) nên hàm số đạt cực tiểu tại các điểm \(x =-\frac{\pi }{6}+ kπ\),
\(y\)CT = \(sin(-\frac{\pi }{3}+ k2π) + \frac{\pi }{6} - kπ\) =\(-\frac{\sqrt{3}}{2}+\frac{\pi }{6} - kπ\) , \(k ∈\mathbb Z\).
c) TXĐ: D = R.
\(y = sinx + cosx = \sqrt{2}sin\left (x+\frac{\pi }{4} \right )\);
\( y' =\sqrt{2}cos\left (x+\frac{\pi }{4} \right )\) ;
\(y'=0\Leftrightarrow cos\left (x+\frac{\pi }{4} \right )=0\Leftrightarrow\)\(x+\frac{\pi }{4} =\frac{\pi }{2}+k\pi \Leftrightarrow x=\frac{\pi }{4}+k\pi .\)
\(y''=-\sqrt{2}sin\left ( x+\frac{\pi }{4} \right ).\)
\(y''\left ( \frac{\pi }{4} +k\pi \right )=-\sqrt{2}sin\left ( \frac{\pi }{4}+k\pi +\frac{\pi }{4} \right )\)
\(=-\sqrt{2}sin\left ( \frac{\pi }{2} +k\pi \right )\)
\(=\left\{ \matrix{
- \sqrt 2 \text{ nếu k chẵn} \hfill \cr
\sqrt 2 \text{ nếu k lẻ} \hfill \cr} \right.\)
Do đó hàm số đạt cực đại tại các điểm \(x=\frac{\pi }{4}+k2\pi\),
đạt cực tiểu tại các điểm \(x=\frac{\pi }{4}+(2k+1)\pi (k\in \mathbb{Z}).\)
d) TXĐ: D = R.
\(y'{\rm{ }} = {\rm{ }}5{x^4} - {\rm{ }}3{x^2} - {\rm{ }}2{\rm{ }} = {\rm{ }}({x^2} - {\rm{ }}1)(5{x^2} + {\rm{ }}2)\); \(y'{\rm{ }} = {\rm{ }}0 \Leftrightarrow {x^{2}} - {\rm{ }}1{\rm{ }} = {\rm{ }}0 \Leftrightarrow {\rm{ }}x{\rm{ }} = \pm 1\).
\(y''{\rm{ }} = {\rm{ }}20{x^{3}} - {\rm{ }}6x\).
\(y''(1) = 14 > 0\) nên hàm số đạt cực tiểu tại \(x = 1\),
\(y\)CT = \( y(1) = -1\).
\(y''(-1) = -14 < 0\) hàm số đạt cực đại tại \(x = -1\),
\(y\)CĐ = \(y(-1) = 3\).
Học toán lớp 12